ORYANTASYON SÜRECİNİN ÖNEMİ
Çocuklarımızın doğumdan temel eğitime başladığı güne kadar geçen yılları kapsayan ve
çocukların daha sonraki yaşamlarında önemli rol oynayan; bedensel, psiko-motor,
sosyal-duygusal, zihin ve dil gelişimlerinin büyük ölçüde tamamlandığı, kişiliğin
şekillendiği ve çocuğun devamlı olarak değiştiği bir süreçtir okul öncesi dönem.
Bu dönemde çocuğumuz için okul öncesi eğitim kurumlarının desteği önem kazanırken,
okul öncesi eğitimin başlangıç aşamasındaysa oryantasyon süreci özenle tamamlanması
gereken bir süreç olarak gündeme gelmektedir. Okula doğru ilk adımlar,
ilk ayrılık, ebeveynler için oldukça zor bir dönemdir.
İşte bu süreci kolaylaştırmak ve hem ebeveynlerimizin hem de çocuklarımızın
daha az örselenmesini sağlamak adına ailelerimize bazı öneriler.
EBEVEYNLERİMİZE ÖNERİLER
- Anne-baba olarak çocuğunuzla okul hakkında; orada geçireceği eğlenceli zamanlar,
okulun özellikleri ve arkadaşlık konuları üzerine sohbetler edin. Okula giden çocuklar
hakkında hikayeler anlatmak, varsa yakın çevrenizde okula giden arkadaşlarının okul
yaşantılarını paylaşmak da onu olumlu etkileyecektir. - Ev değiştirme, sütten kesme, emzik bırakma, tuvalet alışkanlığına başlama gibi
önemli
değişiklikleri uyum süreciyle yakın dönemlerde gerçekleştirmemeye özen
gösterin. Çocuklar için birkaç krizin aynı anda çözümlenmesi zor olacağından, bu
konulardaki geçişi, uyum sürecini tamamladıktan sonra, okulumuzun da desteğini
alarak okul ile iş birliği içinde gerçekleştirin. - Okul için çocuğunuzla birlikte alışveriş yapıp, ona okul eşyalarını seçmesi
için eşlik edin ( okul için çanta,ayakkabı, uyku saati için çarşaf vb. ) - Çocuğunuzun uyurken yanına aldığı bir oyuncağı varsa, özellikle peluş ayı,
(Peluş ayının oyun terapisindeki sembolik anlamı anne figürüdür.) Oyuncak bebek vb.
ya da evde oyuncakları arasında en çok tercih ettiği oyuncağını okulun ilk günlerinde
birlikte getirin. Çünkü çocukların kendilerini güvende hissettikleri evlerinden bir
eşyayı okulda görmek, daha kolay sakinleşmelerini sağlayacaktır. - Çocuğunuz okula başlamadan önce ve başladıktan sonra, okula uyum süreciyle ilgili
anne- baba olarak duyduğunuz kaygıları onun yanında dile getirmemeye özen gösterin.
Çünkü bu şekilde ona, kendi kaygılarınızı aktarmakla birlikte, onun için çok önemli
bir adım olan sosyalleşme ve gelişme sürecinde ona güvenmediğiniz mesajını da
iletmiş olursunuz.
İLK GÜNLER
Çocuğumuzun artık bizden ayrılıp okuldaki sosyal yaşam içine girme zamanı gelmiştir.
Uyum sürecini kolaylaştırmak adına çocuğumuzla birlikte pek çok hazırlık yapmışızdır.
uyum sürecinin başladığı an gelmiştir ve bu aşamada okul ve çocuğumuz kadar bizim de
dikkat etmemiz gereken tutum ve davranışlarımız vardır. Ebeveynler olarak bu sürecin
uzamasını her ne kadar istemesek de maalesef zaman zaman uzayan uyum süreçlerine
fazlasıyla katkımız olmaktadır. Hatta kimi zaman sürece dahil olan ve çocuklarımızı bizden
çok daha fazla seven büyükannelerimiz ve dedelerimiz de istemeden uyum
sürecinin uzamasını pekiştirmektedir. Zira farkında olmasak da, çocuğumuzun bize bağımlı
olduğunu düşünürken aslında daha çok biz çocuğumuza bağımlı hale gelmişizdir. Oysa
beklenen, çocuğun ebeveynle bağımlılık değil, güvenli bir bağlanma geliştirmiş olmasıdır,
aynı şekilde ebeveynlerin de çocuğa. Uyum sürecinin bu etkenlere bağlı olarak uzamasını
önlemek adınaysa biz ebeveynlerin, çocuğumuza okulun ve okul ile birlikte dış dünyanın
güvenli olduğu mesajını iletmesi gerekir. Bu mesajın doğru bir şekilde iletilebilmesi için de
okulun ilk günlerinde ebeveynlerimizin şu noktalarda özenli olması etkili olacaktır.
**Okulun ilk günü, okul kapısındaki ayrılma anını ve bu sıradaki açıklamalarımızı
mümkün olduğunca kısa tutmalı, cümlelerimizin ise anlaşılır ve olumlu eylem sözcükleriyle
bitmesine dikkat etmeliyiz. Cümlelerimizle olumlu aktarımlar yapmaya çalışırken, yüz
ifademiz endişeli, sesimiz ise titriyor olmamalı ve mümkün olduğunca duygulanıp
ağlamamaya özen göstermeliyiz. Çünkü çocuklar anne babalarının kaygılarını hemen
hissederler ve ebeveynlerinin okul ortamıyla ilgili kaygılı olduğunu, okulda kendisine zarar
gelebileceğini düşünürler. Bu nedenle ebeveynlerimiz duygu, ifade ve davranış olarak tutarlı,
kararlı ve pozitif bir tavır sergilemeye çalışmalıdırlar.
**Çocuğu okula bırakan kişi uyum süreci tamamlanana kadar aynı kişi olmalı ve hep aynı
saatlerde almaya çalışmalıdır. İlk hafta Öğretmeni tarafından verilen saat aralıklarına
uyulması çocuğumuzun oryantasyonun daha sağlıklı geçirmesini sağlayacaktır.
**Ebeveynlerimiz, her çocuğun uyum sürecinde bireysel özellikler göstereceğinden
dolayı, başka çocukların daha kısa sürede uyum sürecini tamamlamasından etkilenmeyip,
süreçle ilgili ümitsizliğe kapılmamalı okulla işbirliğini sürdürmeye devam etmelidir.
**Normal bir uyum sürecinde dahi psikolojik nedenlerden kaynaklı karın ağrısı, mide
bulantısı, kusma, kimi zaman ateş, gece kâbusları, altına kaçırmalar, konuşmada farklılıklar
olabileceği unutulmamalı ve bu tür durumlarda telaşa kapılmayıp kararlı, tutarlı ve pozitif bir
şekilde sorunu çözmek için yine okul ile birlikte hareket etmeye çalışmak faydalı olacaktır.
**Uyum sürecinde bireysel farklılıklara bağlı olarak, okulun ilk günlerinde istekli ve
uyumlu görünen çocukların, bir süre sonra isteksizlik gösterdiği gözlenmiştir, bu nedenle
ebeveynlerin buna hazırlıklı olup yine tutarlı, kararlı ve pozitif bir tutumla uyum aşamasını
desteklemesi etkili olacaktır
**Çocuğumuzun öğretmenine karşı korku geliştirmemesi ve güvensizlik yaşamaması için,
okul dışındaki zamanlarda onu uyarmak amacıyla da olsa “ Böyle yaparsan seni öğretmenine
şikayet ederim” veya “ Yemezsen öğretmenini ararım” gibi tehdit ifadeleri kullanmamak
uyum sürecini desteklemek için önemli olacaktır.
**Okuldan geldikten sonra onunla doyurucu zaman geçirmek ve uyum sürecine bağlı
duygularını dışa vurmasını sağlamak adına, çocuğumuzun tercih ettiği oyunları kısa süreliğine
oynamalı, daha sonra oryantasyon dönemini evde ve yakın ailenizle çocuğumuzun yanında
konuşmamalı bu süreci günlük yaşantınıza yansıtmamayı özen göstermelisiniz.
*** Son olarak ise başta çocuğunuzun sınıf öğretmeni olmak üzere, okulumuzun
aşçımızdan kat görevlimize varana kadar tüm personelinin, uyum sürecinde değerli
çocuklarınızı-mızı anlamak ve onlarla iletişim kurmak için, onlara nasıl yaklaşmaları gerektiği
konusunda, kurum çalışanlarına rehberli servisi tarafından destek verildiğini bilmeniz ve ekip
olarak bize güvenmeniz, bu süreci birlikte tamamlamamıza yardımcı olacaktır.
Birlikte sağlıklı, mutlu ve huzurlu bir yıl geçirmemiz dileğiyle ….
